Wypaleniu zawodowemu można zapobiegać na liczne sposoby, które pomogą Ci również zbudować emocjonalną kondycję i odporność. Pisaliśmy wcześniej o tych strategiach w innych artykułach w ramach HappyVetProject. Jednakże może nadejść taki moment, kiedy nie da się już dłużej radzić samodzielnie. Wtedy należy zwrócić się o pomoc do psychologa.
Masz poczucie, że nie radzisz sobie najlepiej, albo gorzej niż do tej pory. Naturalnie wiesz, że coś jest nie tak, ale działasz dalej, jakby wszystko było ok. Zanim sięgniesz dna, może jednak warto poprosić o wsparcie psychologiczne? Psychoterapeuta może poprawnie zdiagnozować, co się z Tobą dzieje i dać Ci narzędzia potrzebne do uporania się z emocjonalnym, stresującym bagażem wynikającym z wykonywania zawodu weterynarza – czym przecież parasz się na co dzień (brzmi znajomo?).
Skorzystanie z pomocy psychoterapeuty nie jest oznaką niezdolności do radzenia sobie z życiem, ani oznaką słabości. Psychologowie mogą pomóc Ci rozwijać inteligencję emocjonalną i przygotować Cię do mierzenia się z codziennymi wyzwaniami wykonywanego zawodu.
W tym artykule opiszemy osiem objawów wskazujących, że nadszedł czas na wizytę u terapeuty.
1. Kiedy śmierć pacjenta czy żałoba rodziny wpływa na Ciebie przez czas dłuższy niż normalnie
2. Masz nieustannie uczucie silnego niepokoju, cierpienia albo smutku
3. Czujesz niepewność na myśl o przyszłości
4. Masz poczucie braku kontroli nad własnym życiem
5. Wciąż prześladują Cię negatywne myśli
6. Przyjaciele i rodzina budzą w Tobie złość i agresję
7. Odczuwasz nieustanny stres
8. Nie możesz spać, lub po przebudzeniu nadal czujesz zmęczenie
Kiedy do psychologa
Nie czekaj aż problemy same znikną, szukaj pomocy od razu. Podjęcie decyzji dotyczącej wizyty u psychoterapeuty może być trudne z powodu wciąż powszechnej stygmatyzacji tego zawodu.
Na szczęście sytuacja się zmienia – skorzystanie z pomocy terapeuty w rozwiązywaniu konfliktów z przeszłości i poszukiwaniu narzędzi odpowiednich do zmagania się z wyzwaniami teraźniejszości staje się coraz powszechniejsze.
Jako weterynarz, a przede wszystkim jako człowiek, w pewnych przypadkach powinieneś, a nawet masz obowiązek szukać pomocy zanim sięgniesz dna:
1. Kiedy śmierć pacjenta czy żałoba rodziny wpływa na Ciebie przez czas dłuższy niż normalnie
Każdy lekarz weterynarii, jak każdy pracownik służby zdrowia, musi nauczyć się jak żyć z wiecznie towarzyszącymi naszej pracy chorobami i śmiercią. Jednocześnie wielu ludzi w naszym zawodzie należy do grupy WWO (osób wysoko wrażliwych). Ta cecha charakteru może utrudnić emocjonalne radzenie sobie z bólem pacjentów i ich rodzin.
Gdy taki ból i dyskomfort stają się przewlekłe, nawet jeśli nie jesteś WWO, czas poszukać pomocy psychologa. Zmęczenie współczuciem to jedna z głównych przyczyn wypalenia zawodowego, i jeśli nie posiadasz narzędzi, żeby sobie z nim poradzić, może doprowadzić do odejścia z zawodu gdy własna ścieżka kariery zaczyna nas odrzucać.
Smutek, agresja czy powracające negatywne myśli to wystarczające powody do szukania wsparcia psychologicznego.
2. Masz nieustannie uczucie silnego niepokoju, cierpienia albo smutku
Cierpienie to coś, z czym lekarze weterynarii uczą się żyć na co dzień. Do pewnego stopnia to normalne, że po negatywnym zdarzeniu czujemy smutek, dyskomfort czy wręcz cierpimy.
Jeśli jednak stan taki się przedłuża, może stać się patologiczny i uniemożliwić nam normalne funkcjonowanie zarówno w życiu zawodowym jak i osobistym.
Na szczęście terapeuta może pomóc nam przezwyciężyć smutek i niezdolność do pójścia dalej, a w wielu przypadkach nie musi to wcale wymagać porzucenia kariery, którą przecież kochamy.
3. Czujesz niepewność na myśl o przyszłości
Niezdolność do adaptowania się do wymogów zawodu oraz brak satysfakcji sprawiają, że rozważasz odejście z zawodu i nie masz pewności przyszłości. To również może osłabiać Twoją motywację i negatywnie wpływać na Twój dobrostan. Terapeuta może pomóc Ci poznać się lepiej i lepiej rozumieć własne pragnienia i priorytety, tak abyś mógł stworzyć realistyczne plany na przyszłość.
4. Masz poczucie braku kontroli nad własnym życiem
Czy od dawna odczuwasz długotrwały niepokój? Czy straciłeś kontrolę nad własnym życiem? Może to negatywnie wpływać na Twoją pracę, Twoje relacje z innymi, czy nawet na szanse na znalezienie partnera czy partnerki. Pierwszym krokiem powinno być uczciwe przyjrzenie się własnemu życiu, żeby nauczyć się oddzielić sprawy osobiste od tego, co dzieje się w lecznicy. Jeśli po jakimś czasie praktykowania troski o siebie wciąż cierpisz niepokój i czujesz stres, czas poszukać pomocy profesjonalisty.
5. Wciąż prześladują Cię negatywne myśli
Zmęczenie współczuciem oraz zespół wypalenia zawodowego mogą doprowadzić osobę pracjącą w klinice weterynaryjnej do punktu bez powrotu. Cechy takie jak perfekcjonizm, niezdolność do pogodzenia się z błędami czy przesadne poczucie odpowiedzialności w połączeniu z czynnikami ryzyka zawodowego mogą prowadzić do zwiększonego ryzyka samobójstwa.
Jeżeli prześladują Cię negatywne myśli, które uniemożliwiają Ci normalne życie, jeśli masz poczucie permanentnie nadchodzącej katastrofy, pojawiają się u Ciebie objawy obsesji czy fiksacji, również gdy rozważasz skończenie z tym wszystkim raz na zawsze, pilnie poszukaj profesjonalnej pomocy.
6. Przyjaciele i rodzina budzą w Tobie agresję
Czujesz gniew czy agresję wobec kogoś albo wobec swojego środowiska pracy. Taka agresja może być objawem wypalenia zawodowego.
W innych przypadkach może być reakcją na frustrację lub sposobem na unikanie poczucia winy, na przykład z powodu podjęcia błędnej decyzji. Psycholog może pomóc Ci lepiej zrozumieć samego siebie i to, co się z Tobą dzieje, zaakceptować samego siebie i skutecznie radzić sobie z sytuacjami, które Cię dotyczą.
Stres i kiepski sen mogą wywoływać zaburzenia fizyczne, emocjonalne i behawioralne.
7. Odczuwasz nieustanny stres
Przewlekły stres, szczególnie w pracy, jest jednym z najczęściej występujących problemów w naszym społeczeństwie, zwłaszcza w branży weterynaryjnej. Może mieć on znaczący negatywny wpływ na nasze zdrowie, zarówno fizyczne jak i psychiczne. Stres zmienia nasze sposoby myślenia i wpływa na to, w jaki sposób się zachowujemy, wywołuje fizjologiczne, fizyczne, poznawcze, emocjonalne i behawioralne reakcje.
Terapeuta pomoże Ci zdobyć narzędzia niezbędne do radzenia sobie w życiu i pomoże Ci działać gdy stres jest zbyt duży, by poradzić sobie z nim samodzielnie.
8. Nie możesz spać, lub po przebudzeniu nadal czujesz zmęczenie
Tempo życia zawodowego, wypadki nagłe, nocne zmiany nie sprzyjają naturalnemu cyklowi snu, i mogą powodować, że odpoczywasz znacznie krócej niż to konieczne. To z kolei negatywnie wpływa na Twoje życie, Twój charakter, zdolność skupienia uwagi oraz fizyczną zdolność do radzenia sobie z wyzwaniami dnia codziennego.
Nauczenie się jak spać lepiej jest niemalże obowiązkowe w branży weterynaryjnej. Jeżeli metody opisane w poście Sposoby na lepszy sen i wstawanie w pełni sił dla lekarzy weterynarii nie pomagają na Twoje koszmary, lunatykowanie czy zaburzenia behawioralne związane z niedoborem snu fazy REM, pomocna może okazać się psychoterapia.
Psycholog może zaproponować rozwiązania, które pomogą Ci przezwyciężyć trudności, które przeżywasz. Nie czekaj aż problemy urosną. Nawet jeśli wygląda na to, że wszystko samo się ułoży, wielu weterynarzy wypełniło test wypalenia zawodowego i wyniki były dla nich całkiem zaskakujące.
