Ukończenie studiów i znalezienie pierwszej pracy w lecznicy albo rozpoczęcie zdobywania specjalizacji w trybie rezydentury w dużej lecznicy jest wyzwaniem. Odpowiedzialność za pacjentów, jaka spoczywa na każdym lekarzu weterynarii (albo innym pracowniku służby zdrowia) może prowadzić do wystąpienia syndromu oszusta: uwierzenia, że nie zasługuje się na to, gdzie się znajduje, i że wszystkiego dokonało się czystym fartem.
Syndrom oszusta to wzorzec psychologiczny, który występuje głównie o osób, które niedawno ukończyły studia oraz, jak można się tego spodziewać, osób pracujących w wymagającym zawodzie, jakim jest medycyna weterynaryjna. Takie pytania, jak „Czy jestem wystarczająco dobry aby skończyć rezydenturę?”, „Czy sprostam oczekiwaniom, które mi się stawia?” oraz stwierdzenia „Nie jestem tak dobra, jak X albo Y”, „To, że zaszedłem tak daleko to czysty fart – gdy dowiedzą się, że nie staję na wysokości zadania, będę skończony i będę musiał odejść” – to wątpliwości, które mogą nas nachodzić w każdym momencie naszej kariery zawodowej.
Według Uniwersytetu Stanu Arizona „syndrom oszusta jest szeroko rozpowszechniony wśród osób z wyższym wykształceniem – zarówno absolwenci, jak i członkowie kadry dydaktycznej zgłaszają, że często mają do czynienia z tym zjawiskiem” i dotyka on prawie 70% specjalistów w jakimś momencie ich kariery.
Syndrom oszusta jest szeroko rozpowszechniony wśród osób z wyższym wykształceniem i dotyka on 70% specjalistów w jakimś momencie ich kariery.
W jaki sposób zachowują się i co myślą osoby z syndromem oszusta, które niedawno ukończyły studia?
To ważne, aby zarówno osoby, które się szkolą, odbywają staż albo rezydencję, jak i te, które mają już stałą posadę, znały to zjawisko i wiedziały, w jaki sposób może ono wpłynąć na rozwój ich kariery. Syndrom oszusta może objawić się w następujący sposób:
Tendencją do unikania nowych wyzwań. Możesz mieć tendencję do unikania nowych wyzwań albo wykonywania zadań poza swoją strefą komfortu z obawy przed niepowodzeniem.
Umniejszaniem swoich osiągnięć. Jeżeli występuje u Ciebie syndrom oszusta w jakiejkolwiek formie, masz skłonność do myślenia, że Twoje osiągnięcia są kwestią szczęścia, nawet gdy fakty mówią co innego.
Kwestionowaniem, czy słusznie dano Ci szansę. Możesz mieć skłonności do zastanawiania się, czy ktoś inny nie byłby lepszy od Ciebie, nawet gdy Twoje osiągnięcia naukowe i wiedza na to nie wskazują.
Osiem wskazówek, jak radzić sobie z syndromem oszusta po ukończeniu studiów
- Pamiętaj, że nie tylko Ciebie to dotyczy. Syndrom oszusta występuje powszechnie – zarówno u świeżo upieczonych absolwentów, jak i u noblistów. Rzadko się o nim mówi, ponieważ ludzie, których on dotyka, trzymają to w tajemnicy ze wstydu albo z obawy, że wyjdzie to na jaw. Jednak gdy choć jedna osoba się do tego przyzna, inni czują ulgę, że nie są sami.
- Rejestruj swoje osiągnięcia. Rejestrowanie swoich osiągnięć jest ważniejsze, niż myślisz. Przykładowo, możesz użyć tych notatek do sporządzenia swojego CV, a w gorsze dni do przypominania sobie swoich osiągnięć i tego, na co zasługujesz.
- Wyjdź ze strefy komfortu. Podejmij takie wyzwania, jak zgłoszenie się do prowadzenia dyskusji albo przewodzenie grupie.
- Znajdź mentorów. Znajdź mentora, który Cię wysłucha, doradzi i będzie wspierać Cię w karierze naukowej i zawodowej. Jeżeli masz już mentora, opowiedz mu o swoich obawach. Może on pomóc Ci zidentyfikować Twoje osiągnięcia, udzielić wsparcia i doradzić.
Zaakceptowanie braku doświadczenia, znalezienie mentora i rejestrowanie swoich osiągnieć to sprytne sposoby na radzenie sobie z syndromem oszusta.
- Zaakceptuj swój brak doświadczenia. Gdy zaczynasz nową pracę, szkolenie kliniczne albo pracę na nowym stanowisku, zawsze musisz przejść przez etap nauki. Pamiętaj, że to normalne i Ci, którzy Ci zaufali, również to wiedzą. Dobry szef nie zmusi Cię do wzięcia na siebie obowiązków bez przygotowania. A gdy tak się stanie, poinformowanie o braku doświadczenia w danym temacie pokaże, że rozsądnie i odpowiedzialnie podchodzisz do swojej pracy.
- Zaakceptuj, że sporadyczne popełnianie błędów jest normalne. Przypomnij sobie, jak wiele razy zdarzyło Ci się upaść podczas nauki jazdy na rowerze albo rolkach. Postaraj się nie pozwolić na to, aby strach przed upadkiem z siodła powstrzymał Cię przed ponowną próbą jazdy na przysłowiowym koniu.
- Pamiętaj, aby świętować swoje osiągnięcia. Dbaj o to, aby zawsze świętować swoje osiągnięcia – z przyjacielem, członkiem rodziny albo kolegą ze studiów.
- Zachowaj odrobinę syndromu oszusta na przyszłość. Zachowaj tę odrobinę pokory, aby znaleźć złoty środek pomiędzy odczuwaniem syndromu oszusta a samozachwytem. Prawdziwa skromność sprawi, że w swojej karierze zawodowej będziesz twardo stąpać po ziemi.
Czy chcesz dowiedzieć się więcej na temat syndromu oszusta? Przeczytaj artykuł w HappyVet Project: Czym jest syndrom oszusta w weterynarii?
Bibliografia
- Naser MJ, Hasan NE, Zainaldeen MH, Zaidi A, Mohamed YMAMH and Fredericks S (2022) Impostor Phenomenon and Its Relationship to Self-Esteem Among Students at an International Medical College in the Middle East: A Cross Sectional Study. Front. Med. 9:850434. doi: 10.3389/fmed.2022.850434
- Best practice: Developing resilience and overcoming imposter syndrome. Arizona State University
https://graduate.asu.edu/graduate-insider/best-practice-developing-resilience-and-overcoming-imposter-syndrome
- Did I Really Do That? – Overcoming Impostor Syndrome as A Graduate Student. Fatim Lelenta. NYU Wasserman Blog.
https://nyuwassermanblog.com/2020/04/24/did-i-really-do-that-overcoming-impostor-syndrome-as-a-graduate-student/